Cầu thang là bộ phận rất quan trọng với mỗi căn nhà, là nơi di chuyển giữa các tầng với nhau. Trong đó chiều cao lan can cầu thang là vấn đề được quan tâm nhiều trong quá trình xây dựng. Vậy quy định chiều cao lan can như thế nào là an toàn nhất đạt tiêu chuẩn? Cùng tìm hiểu để nắm được thông số chi tiết khi thiết kế để không bị sai sót, đạt yêu cầu khi xây dựng.
Yêu cầu chiều cao lan can cầu thang nhà ở
Dựa theo quy chuẩn xây dựng của Việt Nam QCXDVN số 05:2008/BXD về nhà ở và công trình công cộng – an toàn sinh mạng và sức khỏe. Cũng như tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4319:2012 về nhà và công trình công cộng, các nguyên tắc cơ bản khi thiết kế. Từ đó hình thành quy định về chiều cao lan can cầu thang cũng như các bộ phận khác của cầu thang. Nhìn chung 1,1m là chiều cao an toàn nhất, nếu không có điều kiện thì có thể thiết kế từ 85-90cm.
Đối với nhà ở lan can cầu thang phải đảm bảo chắc chắn, có đủ sức ngăn không bị ngã ở các sàn nền cách nhau 2 bậc thang. Gia chủ bắt buộc phải làm lan can đối với chiều cao trèo cầu thang trên 50cm, không gian bên cạnh tay vịn trên 20cm. Tay vịn quy định chiều cao thẳng đứng tính từ mũi bậc thang từ 90cm đến 1m. Còn trường hợp tính từ bậc đi bộ lên chiếu nghỉ thì tay vịn phải từ 1,1m trở lên.
Mỗi lan can có ít nhất 1 tay vịn, có 2 tay vịn với cầu thang rộng tối thiểu 1,2m. Hai bậc thang cuối phải làm tay vịn kéo dài, đối với cầu thang áp sát tường thì bên tường không cần tay vịn. Đối với gia đình có trẻ nhỏ thì khe hở của lan can nên thiết kế nhỏ hơn, tối đa 10cm. Lan can có chiều cao tối thiểu 90cm ở vị trí đường dốc, vế thang. Lan can 1,4m tại lô-gia, sân thượng và từ tầng 9 trở lên, các vị trí khác là 1,1m.
Chiều cao lan can cầu thang kính
Cầu thang kính mang vẻ hiện đại, sang trọng nên được dùng phổ biến, tuy nhiên cần chú ý về độ an toàn. Ngoài các tấm kính cường lực thẳng thì còn có những đoạn uốn, vì vậy cần được xử lý góc cạnh chuẩn chỉ. Đối với cầu thang kính, chiều cao lan can an toàn tối thiểu 80cm, tay vịn là trụ kính chắc chắn. Hơn nữa cũng cần thẩm mỹ, đảm bảo người đi lại giữa 2 bậc không bị ngã.
Cầu thang có kích thước dưới 1m cần có 1 bên tay vịn, trên 1m cần có 2 bên tay vịn. Cụ thể với các công trình công cộng, trường học, nhà ở, cơ quan,… lô-gia, sân thượng từ tầng 9 trở lên lan can tối thiểu 1,4m. Lan can ở nơi tập trung đông người tối thiểu 80cm ở vị trí cách 53cm trước ghế ngồi cố định. Tất cả các trường hợp lan can cầu thang kính có vế thang, đường dốc cao 90cm, vị trí khác từ 1,1m trở lên.
Thông số chuẩn khi thiết kế cầu thang
Bên cạnh lan can cần có chiều cao an toàn thì các bộ phận khác của cầu thang cũng phải tuân thủ quy định. Tùy vào chiều cao thông thủy của ngôi nhà mà cầu thang có chiều cao khác nhau, trung bình là 3,6m. Mỗi vế thang cần rộng tối thiểu 60cm để mọi người đi lại thoải mái, tuy nhiên 90cm vẫn là kích thước đảm bảo 2 người đi lại dễ dàng.
Mặt bậc rộng từ 25-30cm, cổ bậc từ 15-28cm là phù hợp nhất. Nếu vượt kích thước này thì độ dốc cầu thang thay đổi, leo cầu thang khiến mọi người mệt mỏi, dễ bị ngã. Gờ mỗi mặt bậc chuẩn là 2cm, chiếu nghỉ kích thước 90cm là phù hợp. Mỗi 10-11 bậc thang nên có một chiếu nghỉ để đỡ mất sức, thiết kế chuẩn theo thông số nêu trên sẽ được cầu thang đạt yêu cầu. Nhà ống có cầu thang đổi hướng cần thiết kế chiếu nghỉ kích thước lớn hơn vế thang.
Một số yêu cầu khác cần chú ý
Cầu thang là bộ phận quan trọng lưu thông giữa các không gian, cũng góp phần làm đẹp ngôi nhà. Ngoài các kích thước trên thì vật liệu làm cầu thang cũng cần chú ý, chọn loại kiên cố. Nhất là phải chịu được các tác động của lực ngang, tính toán kỹ càng.
Đối với cầu thang kính phải sử dụng kính cường lực được nêu trong Quy chuẩn xây dựng Việt Nam 05:2008/BXD. Đặc biệt chú ý cầu thang tại các trường mầm non, trung học chú ý khe hở và chiều cao tay vịn, nếu cần thiết thì có thêm lưới sắt/ inox để tăng độ an toàn. Tuân thủ các nguyên tắc kể trên mọi người đi lại sẽ cảm thấy yên tâm, xây dựng cầu thang ở những nơi đông người cần đặc biệt chú ý.
Với những quy định về chiều cao lan can cầu thang như trên sẽ đảm bảo an toàn khi đi lại. Khi tiến hành xây dựng cầu thang cần chú ý không chỉ chiều cao lan can mà cần phải đảm bảo các thông số khác. Có như vậy mới đảm bảo độ kiên cố, chắc chắn và an toàn nhất đối với mọi người.
